kop-rhede.gif (3432 bytes) Over de geschiedenis van de joden
balletje.gif (1043 bytes) Monument balletje.gif (644 bytes) Vermoord balletje.gif (1043 bytes) Startpagina
 
Eind 1575 werden de in Rhede levende Joden uitgewezen.
In 1803 bevonden zich twee Joden in Rhede: Moyses Joseph (die later de naam Cohen aannam) en Samuel Herz (hij noemde zich later Löwenstein).
In 1818 is een synagoge in Rhede aantoonbaar, die zich "in einem zu diesem Zwecke gerichtheten Privat-Wohnhause" bevond. Voor 1825 is in Rhede een Joodse begraafplaats bekend.
Van 1818 tot 1855 was er in Rhede een Joodse school.
In 1846 werd de synagoge aan de Dorfstiege (nu Nordstraße) gebouwd, die 1904 werd opgegeven, omdat er niet meer genoeg Joden in Rhede woonden.
De Joden uit Rhede hoorden officieel bij de Israelitische Gemeente Bocholt en bezochten daar ook de synagoge. Ze waren "im Dorf" geïntegreerd; zo waren de Joodse mannen vaak lid van de "Allgemeine Bürgerschützen-Gesellschaft", de "St.-Hubertus-Schützenverein", de in 1901 opgerichte voetbalvereniging "VfL Rhede", de theatervereniging "Frohe Stunden zu Rhede" of de "Geschlossene Gesellschaft Germania zu Rhede".
Aan het begin van de dertiger jaren woonden er nog drie Joodse gezinnen in Rhede.
Louis en Sara Cleffmann vluchtten in augustus 1939 naar Basel. Mathilde Cleffmann werd in 1940 in het kader van de nationaal-socialistische euthanasie-actie vermoord.
De weduwe Bertha Landau (* 1887) en haar beide dochters Erna (* 1915) und Ruth (* 1917) - foto rechts - moesten op 9/10 november 1938 het gewoel van de Rhedese SA-lieden over zich heen laten gaan. Terwijl het de beide kinderen in 1939 lukte te emigreren, bleef Bertha Landau in Rhede. Zij werd in december 1941 naar het ghetto Riga gedeporteerd en in april 1942 bij het verdere transport naar Dünamünde vermoord.

rhe-landau.jpg (11035 bytes)

De zakenman Emanuel Mühlfelder moest in 1935 vanwege de nationaal-socialistische uitsluitingsmaatregelen zijn zaak opgeven en trok naar Bocholt. Van daar werd hij in 1942 met zijn vrouw Sophia naar het ghetto Theresienstadt gedeporteerd. In de herfst van 1942 werden zij naar Treblinka gedeporteerd en daar vermoord.
In 1990 is in het park bij het St.-Vinzenz-Hospital een monument voor de tijdens de sjoa vermoorde Rhedese Joden onthuld. Sinds 1998 draagt een straat in het centrum de naam Bertha-Landau-Straße".
                   
© Arbeitskreis
Synagogenlandschaften
08-05-2005 box1@mizrach.org